Page 177 - KongresKultury2016v2

Rekomendacje Ironia jest pożyteczna jako narzędzie krytyki wobec
różnorakich form przemocy oraz nienośnego fałszu jednostek lub in-
stytucji. Wyeliminujmy sarkazm, insynuacje, manipulowanie przeka-
zem. Pamiętajmy, że nasz spór nie jest wojną – nie wszystkie chwyty
są tutaj dozwolone, a polityczna skuteczność nie jest jedyną wartością.
Starajmy się zrozumieć punkt widzenia osób, z którymi się nie zga-
dzamy (zwłaszcza jeżeli działają nam na nerwy). Zadawajmy pytania.
Zawsze dopytujmy. Uzasadniajmy własne oceny i postulaty. Bądźmy
krytyczni wobec samych siebie – uważajmy na emocje, które w nas wy-
twarzają media społecznościowe. Szukajmy rozwiązań dopuszczalnych
dla drugiej strony. Definiujmy problemy i próbujmy zrozumieć, co nas
właściwie różni (stosujmy „protokół rozbieżności”).
Spodziewane rezultaty Konflikt bez przemocy, prowadzony
w sposób zrozumiały dla wszystkich uczestników i obserwatorów
(np. telewidzów). Reguły sporu jednakowe dla wszystkich (bez ich
łamania).

Problem Dialog często ulega zerwaniu – dochodzi do bojkotowa-
nia dyskusji, wydarzeń, tematów, osób, instytucji.

Rekomendacje Zerwanie jest dopuszczalne wyłączenie w skrajnych
sytuacjach – np. gdy stwierdzamy uporczywe manifestowanie jednej
z ww. postaw (kreowania wroga lub języka monologu). Należy za wszel-
ką cenę dążyć do sytuacji dialogu i sporu na argumenty (bez przemocy).
Celem takiego sporu nie jest konsensus, ale dobitna ekspresja odmien-
nych punktów widzenia i konfrontowanie rozbieżności (co jest ważne
z punktu widzenia obserwatora sporu). Nie wolno nam legitymizować
dyskusji (wydarzenia, tematu itd.), jeżeli zakłada lub dopuszcza przemoc.

Spodziewane rezultaty Postawa dialogiczna jako warunek sporu.
Dialog jako metoda ekspresji skrajnie różnych poglądów (nie chodzi
o konsensus, ale o eliminację przemocy).

3.4. Kultura i demokracja 177
Jak rozmawiać mimo różnic?