Page 124 - KongresKultury2016v2

zwanego kulturą jest ważne. Oczywiście 42 problemy to tylko fragment
znacznie większej całości – zostały przecież wybrane w drodze głoso-
wania spośród ponad 300 propozycji. To, że nie znalazły się w progra-
mie tego spotkania, nie oznacza, że straciły na ważności. Przeciwnie, są
ważnym elementem kongresowego dorobku, bo pokazują, czym trzeba
się zająć w kolejnych miesiącach.

Doświadczenie Kongresu pokazało, że w świecie-archipelagu cen-
trum nie istnieje, istnieją mniejsze i większe wyspy, każda jest oddziel-
nym kosmosem. Nie istnieją więc też peryferie ani prowincja, istnieją
co najwyżej trudności komunikacyjne polegające na kłopotach z do-
tarciem do miejsc takich jak Teremiski, Krasnogruda, Węgajty i dzie-
siątki innych, skąd mimo tych trudności przyjechali uczestnicy Kon-
gresu. Miejsc, w których dzieje się kultura.

Rozmowy te, bardzo intensywne i często rozpalające emocje, po-
twierdziły kolejną hipotezę: to był Kongres otwierający czas poszu-
kiwań nowych rozwiązań dla kultury i odkrywania nowych funkcji
kultury w zmieniającym się świecie. Przywiązani do świata, który
odchodzi, mówią, że kultura straciła na znaczeniu, na ważności, nie
interesuje ani społeczeństwa, ani polityków. Poczucie zmiany wywo-
łuje niepokój, a nawet grozę, bo przecież nie wiemy, jak będzie. Ale ci,
którzy patrzą w przyszłość, jak czyniła to większość uczestników Kon-
gresu, mówią, że kultura jest coraz ważniejsza, jest nie tylko sposobem
życia i praktyką zawodową lub artystyczną, lecz także jest mechani-
zmem społecznego życia i rozwoju.

Tyle tylko, że tę nową kondycję trzeba opisać nowym językiem, po-
trzebny jest nowy aparat pojęciowy uwzględniający, że skończyła się
epoka nowoczesna oparta na uniwersalistycznych propozycjach do-
brych dla wszystkich. „Królestwo za narrację” – to jedna z rekomen-
dacji pokazująca stawkę wyzwania. To zadanie dla kultury. Królestwo
za teorię – to zadanie dla sfery poznania. Bo potrzebujemy nowych
teorii, które pozwoliłyby wyrazić za pomocą adekwatnych pojęć do-
świadczenie płynące z nowych praktyk. Potrzebujemy nowej samo-
wiedzy jako podstawy do skutecznego działania. Jeśli jednak mówimy,

124 Kultura jako archipelag