Page 256 - KongresKultury2016v2

Małgorzata Żytko

problemy
Obecność kultury w edukacji, szczególnie najmłodszych dzieci, jest
bardzo ograniczona. Programy i podręczniki szkolne traktują kultu-
rę wybiórczo, dochodzi do unifikacji treści, monologowości znaczeń,
infantylizacji. Zauważa się przemoc symboliczną: w edukacji funk-
cjonuje wybrany wariant narodowego i kulturowego dziedzictwa.
Nauczyciele i rodzice błędnie traktują podręczniki, które szybko się
dezaktualizują, jako dokumenty o prorozwojowym charakterze. Panu-
je mylne wyobrażenie, że w uczeniu się wystarczy tylko praca z pod-
ręcznikiem. Współczesna szkoła jest odseparowana od tego, co znaj-
duje się poza jej murami – w kanonie lektur szkolnych prawie wcale
nie ma współczesnej literatury dla dzieci, a aktywność teatralna jest
ograniczona. W edukacji powszechny jest redukcjonizm (monote-
matyczność, schematyzm, powierzchowność), a niektóre tematy, jak
problematyka społeczna, współczesne wydarzenia kulturalne, twór-
cy, artyści, są pomijane lub marginalizowane. Marginalizacja dotyczy
również edukacji artystycznej (plastycznej i muzycznej). Aktywność
twórcza dzieci i działania związane z uczestnictwem w kulturze i jej
tworzeniem są ograniczone. Twórcy nie uczestniczą w edukacji lub
uczestniczą w niej tylko w ograniczonym zakresie. Poziom aktywności
kulturalnej samych nauczycieli jest niski. To smutny temat, ale badania
wykazują, że rzadko sięgają oni po książkę czy uczestniczą w kulturze.
Rekomendacje
• Należy podnosić jakość kształcenia nauczycieli, zwiększyć znaczenie

rozwijania wrażliwości estetycznej, wiedzy kulturalnej, aktywności
artystycznej.
• Liczba godzin edukacji artystycznej w przedszkolu i szkole powinna
być większa i powinni ją prowadzić profesjonaliści z obszaru kultury
w edukacji.

256 Prawo dziecka do kultury. Nowe wizje edukacji