Page 89 - KongresKultury2016v2

populizmów, które hamują proces otwierania się i znikania nowocze-
snych granic. Jednym z parametrów polaryzacji jest przeciwstawienie
tego, co narodowe, i tego, co kosmopolityczne. Nowa fala ksenofobii
wiąże się z powrotem sztuki mającej konsekrować narodowe mitolo-
gie. Międzynarodowy rynek sztuki opiera się jednak na dialogu, wy-
mianie, eksperymentach i przekraczaniu granic, jest więc jednocześnie
kosmopolityczny i homogeniczny kulturowo, usytuowany w kilku
miastach globalnych. Jak pisze Brent Luvaas, we współczesną dzia-
łalność artystyczną na prowincji jest wpisane fantazjowanie o „global-
nym sukcesie”. Mamy więc do czynienia ze zjawiskiem opierającym się
na międzynarodowej sieci, a także z zespołem wyobrażeń, oczekiwań
i wizji – międzynarodowe pole sztuki podsuwa obietnicę niemożliwą
do zrealizowania. Doskonale widać to na przykładzie komercyjnych
stylistyk anglojęzycznej muzyki pop i rock. Środki techniczne, styli-
styczne i symboliczne są w tym obszarze zuniwersalizowane czy wręcz
zhomogenizowane. Podobną dynamikę potwierdzają np. przeprowa-
dzone w 2012 roku przez Katarzynę Chojecką badania wpływu tanecz-
nych talent show na lokalne praktyki tańca w Augustowie i okolicach.
Objawem mody był nagły i krótkotrwały rozwój szkół tańca, który nie
zaowocował jednak długoterminowymi projektami wzmacniającymi
lokalny kapitał kulturowy.

Podzielone życie codzienne
Co oznacza, że podlegamy polaryzacji? Równie ważne są tu indywidu-
alne doświadczenia. Polaryzacja dotyczy codziennego życia, spotkań
i rozmów, podczas których klasyfikujemy i jesteśmy klasyfikowani
wedle bycia „za” lub „przeciw”. Wystarczy pogląd na jedno z węzło-
wych zagadnień debaty publicznej, a zostajemy wpisani lub wpisujemy
w zestaw polityczny, światopoglądowy, kulturowy. Polaryzacja po-
glądów odnosi się do sfer emocjonalnych, automatycznej nieufności
i wrogości. Pojawia się jako wewnętrzny i zewnętrzny wymóg dotyczą-
cy prac artystów i krytyków. Stajemy przed codzienną koniecznością

Polaryzacja w sferze kultury 89