Page 72 - KongresKultury2016v2

ją za całość (por. SAMOWIEDZA ŚRODOWISKA). Wydaje się więc, że do
tradycyjnego myślenia o kulturze nie ma powrotu, co jednak nie ozna-
cza, że wszystkie procesy dokonujące się w poszerzonym polu uznaje-
my za równie wartościowe i godne wsparcia. Poszerzenie pola kultu-
ry nie zakłada automatycznego poszerzenia pola polityki kulturalnej,
a określenie relacji między nimi wymaga dopiero namysłu.

W laboratorium kultury
Skoro kultury nie oddzielamy już od innych sfer życia, nie obrażajmy
się na porzucenie sentymentalnego myślenia o prostych hierarchiach
(wizyta w teatrze – tak; graffiti – nie). Jeśli problemem dzisiejszej Polski
są mnożące się podziały, to przecież traktowanie kultury choćby jako
pretekstu, by spotkać się z innymi ludźmi, może być atutem. Wydaje
się zresztą, że ta zmiana myślenia została dość dobrze zinternalizowa-
na przez różne podmioty działające w obszarze kultury. Na szczeblu
centralnym jest to widoczne choćby w decyzji, by kwestie kultury wpi-
sywać do dokumentów takich jak Strategia Budowy Kapitału Społecz-
nego czy w prowadzonej przez Narodowe Centrum Kultury dyskusji
pod hasłem „Kultura się liczy!”, w duchu prac Richarda Floridy, szuka-
jącej legitymizacji dla inwestycji w kulturę ze względu na jej możliwość
wytwarzania innowacji, dających się także zmonetaryzować. Tę zmia-
nę dobrze widać również w działaniach podmiotów spoza warszaw-
skiego centrum, nie tylko na poziomie badań (raporty o stanie kultury
w regionach), lecz także chociażby aplikacji zgłaszanych przez miasta
starające się o tytuł ESK. Kultura może być narzędziem rozwiązywa-
nia problemów społecznych, a także laboratorium tworzenia nowych
modeli współpracy, wartości ekonomicznej itp. Jerzy Hausner propo-
nuje, by odejść jednak od myślenia o kulturze w służbie gospodarki
i spojrzeć na nią jako źródło mechanizmów rozwojowych, związanych
z takimi kwestiami, jak integracja społeczna, wykluczenie czy powsta-
wanie nowych typów wspólnot, dzięki którym możliwy jest także roz-
wój gospodarczy. Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku przedstawia

72 Poszerzenie pola kultury i jego konsekwencje